Д-димери во бременост: Што треба да знаете

🧪 Што се Д-димери?
Д-димери се лабораториски маркер кој покажува дека постои разградка на крвен тромб. Во нормални услови, се користи за дијагноза на венски тромбемболизам (ВТЕ), како длабока венска тромбоза (ДВТ) или белодробна емболија (БЕ).
🤰 Дали Д-димерите се корисни во бременост?
👉 Не секогаш. Во бременост, Д-димерите природно се зголемуваат!
-
Во второ и трето тромесечје, скоро сите бремени жени имаат зголемени Д-димери, дури и кога се целосно здрави.
-
Вредности над 2500 ng/mL се нормални во доцна бременост и не значат дека има тромбоза.
⚠️ Што не треба да се прави?
❌ Не треба да се препишува нискомолекуларен хепарин (LMWH) само затоа што се покачени Д-димери.
❌ Не треба да се поставува дијагноза на тромбоза без клинички преглед и соодветна дијагностика (ултразвук, CT и сл.).
✅ Што препорачуваат водечките медицински здруженија?
🔹 RCOG (В.Британија): “Д-димерите не се корисни за исклучување ВТЕ во бременост.” (Кралско здружение на акушери и гинеколози)
🔹 ACOG (САД): “Вредноста на Д-димери се зголемува со текот на бременоста и не е сигурен тест.” (Американско здружение на акушери и гинеколози)
🔹 ESC (Европа): “Д-димерите имаат ограничена вредност во бременост. Треба да се направат визуелни снимки (ултразвук, РТГ, МР) кога има сомнеж за ВТЕ (златен стандард).” (Европско здружение за кардиологија)
🩺 Кога се дава хепарин?
Ниските молекуларни хепарини (LMWH) се даваат:
-
Ако пациентката има висок ризик според меѓународни критериуми
-
Ако има историја на ВТЕ, тромбофилија, компликации или други фактори
-
По структурирана проценка, а не само според лабораториски вредности
ℹ️ Заклучок
🟢 Не секоја висока вредност на Д-димери значи проблем.
🔴 Д-димерите сами, без другите проценки не се користат за одлука за терапија.
📊 Лекувањето треба да се базира на целосна клиничка проценка.